آیا عیسی(ع) به مادر خود توهین کرد؟
چکیده
روز مادر نزدیک است و همین موجب شد تا دربارۀ موضوع مربوط به آن مطلبی را بنگاریم.
یکی از مسائلی که خوانندگان انجیل را در بُهت فرو میبرد نحوۀ سخن گفتن عیسی(ع) با مادر بزرگوارش مریم مقدس(س) است؛ در انجیلِ یوحنا دو بار مشاهده میکنیم که مریم با عبارتِ (ای زن) خطاب شده است؛ نخستین بار از این خطاب قرارگرفتن، در فصلِ دوّم مشاهده میشود:
«1 و در روز سوم، در قانای جلیل عروسی بود و مادر عیسی در آنجا بود. ۲ و عیسی و شاگردانش را نیز به عروسی دعوت کردند. ۳ و چون شراب تمام شد، مادر عیسی بدو گفت: «شراب ندارند.» ۴ عیسی به وی گفت: «ای زن مرا با تو چه کار است؟ ساعت من هنوز نرسیده است.» ۵ مادرش به نوکران گفت: «هر چه به شما گوید بکنید.» ۶ و در آنجا شش قدح سنگی بر حسب تطهیر یهود نهاده بودند که هر یک گنجایش دو یا سه کیل داشت. ۷ عیسی بدیشان گفت: «قدحها را از آب پر کنید.» و آنها را لبریز کردند. ۸ پس بدیشان گفت: «الآن بردارید و به نزد رئیس مجلس ببرید.» پس بردند؛ ۹ و چون رئیس مجلس آن آب را که شراب گردیده بود، بچشید و ندانست که از کجاست، لیکن نوکرانی که آب را کشیده بودند، میدانستند، رئیس مجلس داماد را مخاطب ساخته، بدو گفت: ۱۰ «هرکسی شراب خوب را اول میآورد و چون مست شدند، بدتر از آن. لیکن تو شراب خوب را تا حال نگاه داشتی؟» ۱۱ و این ابتدای معجزاتی است که از عیسی در قانای جلیل صادر گشت و جلال خود را ظاهر کرد و شاگردانش به او ایمان آوردند.»
و بار دوم در فصلِ نوزدهم است:
«۲۵ و پای صلیب عیسی، مادر او و خواهر مادرش، مریم زن کلوپا و مریم مجدلیه ایستاده بودند. ۲۶ چون عیسی مادر خود را با آن شاگردی که دوست میداشت ایستاده دید، به مادر خود گفت: «ای زن، اینک پسر تو.» ۲۷ و به آن شاگرد گفت: «اینک مادر تو.» و در همان ساعت آن شاگرد او را به خانه خود برد.»
«معجزۀ تبدیل آب به شراب، حقیقت یا جعل؟»
ابتدا متن اول را بررسی میکنیم و انشاءالله نکاتی را پیرامون آن ارائه خواهیم کرد:
الف) آیا عیسی(ع) ممکن بود چنین سخنی را خطاب به مادرشان بیان کنند (ای زن) درحالی که در عهد قدیم آمده است:
(«ملعون باد کسی که با پدر و مادر خود به خفت رفتار نماید.» و تمامی قوم بگویند: «آمین!») [تثنیه ۲۷: ۱۶]
و در انجیل میخوانیم:
«۱۶ ناگاه شخصی آمده، وی را گفت: «ای استاد نیکو، چه عمل نیکو کنم تا حیات جاودانی یابم؟» ۱۷ وی را گفت: «از چه سبب مرا نیکو گفتی و حال آنکه کسی نیکو نیست، جز خدا فقط. لیکن اگر بخواهی داخل حیات شوی، احکام را نگاه دار.» ۱۸ بدو گفت: «کدام احکام؟» عیسی گفت: «قتل مکن، زنا مکن، دزدی مکن، شهادت دروغ مده، ۱۹ و پدر و مادر خود را حرمت دار و همسایه خود را مثل نفس [جان] خود دوست دار.») [متی، فصلِ ۱۹].
آیا او هم مثل کاتبان و فریسیان بود؟ حاشاه.
«۱ آنگاه عیسی آن جماعت و شاگردان خود را خطاب کرده، ۲ گفت: «کاتبان و فریسیان بر کرسی موسی نشستهاند. ۳ پس آنچه به شما گویند، نگاه دارید و به جا آورید، لیکن مثل اعمال ایشان مکنید زیرا میگویند و نمیکنند). [متی، فصل ۲۳].
ب) معجزات از سوی خداست و نه عیسی (ع)؛ در اعمال رسولان، فصلِ2، آیۀ ۲۲ سخن پطرس وصی عیسی را میخوانیم که فرمود:
«ای مردان اسرائیلی این سخنان را بشنوید. عیسی ناصری مردی که نزد شما از جانب خدا مبرهن گشت به قوات و عجایب و آیاتی که خدا در میان شما از او صادر گردانید، چنانکه خود میدانید.»
پس آیا خدا چنین عمل زشتی را انجام میدهد و میخواهد که فساد در زمین منتشر شود؟ در کتاب مقدّس میخوانیم:
«۱۸ اگر کسی را پسری سرکش و فتنهانگیز باشد، که سخن پدر و سخن مادر خود را گوش ندهد، و هر چند او را تأدیب نمایند ایشان را نشنود، ۱۹ پدر و مادرش او را گرفته، نزد مشایخ شهرش به دروازۀ محلهاش بیاورند. ۲۰ و به مشایخ شهرش گویند: «این پسر ما سرکش و فتنهانگیز است، سخن ما را نمیشنود و مسرف و میگسار است.» ۲۱ پس جمیع اهل شهرش او را به سنگ سنگسار کنند تا بمیرد، پس بدی را از میان خود دور کردهای و تمامی اسرائیل چون بشنوند، خواهند ترسید.» [تثنیه، فصلِ ۲۱]
«شراب استهزا میکند و مسکرات عربده میآورد، و هرکه به آن فریفته شود حکیم نیست.» [امثال ۲۰: ۱].
«۳۱ به شراب نگاه مکن وقتی که سرخفام است، حینی که حبابهای خود را در جام ظاهر میسازد، و به ملایمت فرو میرود؛ ۳۲ اما در آخر مثل مار خواهد گزید، و مانند افعی نیش خواهد زد. ۳۳ چشمان تو چیزهای غریب را خواهد دید، و دل تو به چیزهای کج تنطّق خواهد نمود، ۳۴ و مثل کسی که در میان دریا میخوابد خواهی شد، یا مانند کسی که بر سر دکل کشتی میخسبد.» [امثال، فصل ۲۳]
«۱۱ وای بر آنانی که صبح زود بر میخیزند تا در پی مسکرات بروند، و شب دیر مینشینند تا شراب ایشان را گرم نماید ۱۲ و در بزمهای ایشان عود و بربط و دف و نای و شراب است. اما به فعل خداوند نظر نمیکنند و به عمل دستهای وی نمینگرند.» [اشعیا، فصلِ ۵]
«وای بر آنانی که برای نوشیدن شراب زورآورند، و به جهت ممزوج ساختن مسکرات مردانی قوی هستند.» [اشعیا ۵: ۲۲]
این آیات نشان میدهد که خوردن شراب در نظر خدا خوب نیست؛ پس چگونه میتوان باور کرد که او زمینه را برای فساد و گناه مهیا کند؟
پ) به متن اول رجوع کنید؛ در بخشی از متن آمده است: «۱۱ و این ابتدای معجزاتی است که از عیسی در قانای جلیل صادر گشت و جلال خود را ظاهر کرد و شاگردانش به او ایمان آوردند.»
اما آیا شاگردانش بهواسطۀ این قضیه به او ایمان آوردند؟ خیر! وقتی به فصل قبلی یعنی فصلِ اوّل رجوع میکنیم، میبینیم:
«۴۱ و یکی از آن دو که سخن یحیی را شنیده، پیروی او نمودند، اندریاس برادر شمعون پطرس بود. ۴۲ او اول برادر خود شمعون را یافته، به او گفت: «مسیح را (که ترجمه آن کرستس است) یافتیم.» و چون او را نزد عیسی آورد، عیسی بدو نگریسته، گفت: «تو شمعون پسر یونا هستی؛ و اکنون کیفا خوانده خواهی شد (که ترجمه آن پطرس است.).»
«43 بامدادان چون عیسی خواست بهسوی جلیل روانه شود، فیلپس را یافته، بدو گفت: «از عقب من بیا.» ۴۴ و فیلپس از بیت صیدا از شهر اندریاس و پطرس بود. ۴۵ فیلپس نتنائیل را یافته، بدو گفت: «آن کسی را که موسی در تورات و انبیا مذکور داشتهاند، یافتهایم که عیسی پسر یوسف ناصری است.» ....
«۴۹ نتنائیل در جواب او گفت: «ای استاد تو پسر خدایی! تو پادشاه اسرائیل هستی!» ۵۰ عیسی در جواب او گفت: «آیا از اینکه به تو گفتم که تو را زیر درخت انجیر دیدم، ایمان آوردی؟ بعد از این چیزهای بزرگتر از این خواهی دید.»»
پس این آیات نشان میدهد که پیش از این واقعه، حداقل برخی از شاگردان به او ایمان آورده بودند.
در نتیجه متن اول با توجه به شواهد، متنی ساختگی است؛ اما هر جعلی به غرضی انجام میشود، فکر میکنید علت این کار چه بود؟
«مصلوب و چرایی خطابِ «ای زن» به مریم(س)»
در کتاب "سیزدهمین حواری" که متعلق به احمدالحسن(ع) است او با دلایل محکم از کتاب مقدّس اثبات میکند که مصلوب ممکن نیست عیسی(ع) باشد؛ در نتیجه خطاب قراردادن مادر عیسی(ع) با عبارت (ای زن) توسط شخص به صلیب کشیدهشده، هیچ اشکالی ندارد؛ چراکه مریم (س) مادر او نبود.
پس به احتمال زیاد غرض جعلکننده به این دلیل بود که میخواست سخن مصلوب(ع) به مریم(س) را عادی جلوه دهد؛ اما او با این کار خیانت بزرگی به عیسی(ع) روا داشت.
«نتیجه»
با بررسی متون مشخص شد که ماجرای کلام ناشایست عیسی(ع) خطاب به مادرشان و در کل داستان معجزۀ شراب، ساختگی و جعلی است و کسی که بر صلیب رفت نیز عیسی(ع) نبود؛ بلکه شخص دیگری بود؛ بنابراین خطابکردن مادر عیسی(ع) با عبارت (ای زن) بدون اشکال است؛ در نتیجه ما نباید هر متنی از انجیل را قبول کنیم چراکه در آن تحریفاتی وارد شده است جز اینکه متن با حقایق و واقعیات سازگار باشد.