راههای ارتباط با امام
چکیده
در قسمتِ قبل بیان شد که مطابقِ کلامِ سید احمدالحسن در عقاید اسلام، ممکن است حجّتِ خداوند در برههای از زمان از طریقِ سفیران و واسطهها با مردم در ارتباط باشد. در این میان، پرسشهایی مطرح میشود:
چرایی و حکمتِ وجودِ این وسائط چیست؟
این واسطهها چگونه شناخته میشوند؟
در صورتِ گمراهی یا خیانتِ آنان، راهِ اطلاع از آن چیست؟ و اگر در همین هنگام معصوم ظهور کند، راهِ شناختِ او کدام است؟
در قسمتِ پیشین به دو پرسشِ نخست پاسخ داده شد: حکمتِ وجودِ وسائط، حفظِ جانِ معصوم در شرایطِ وجودِ موانعِ امنیتی برای ارتباطِ مستقیم است؛ و راهِ شناختِ واسطهها، اعتماد و نصِّ خودِ معصوم بر آنان است. سپس، نمونههایی از نصوصِ مربوط به سفیرانِ چهارگانۀ امام مهدی(ع) نقل شد.
در این قسمت، واسطههای ارتباطیِ سید احمدالحسن(ع) و نصوصِ تأییدکنندۀ آنان را بررسی میکنیم. سید احمدالحسن(ع) بهسببِ مشکلاتِ امنیتی، از طریقِ شیوخِ مکتبِ مبارک و نیز فضاهای مجازی (مانند سایتِ رسمی، پالتاک، صفحۀ مبارکۀ فیسبوک) با عمومِ مؤمنان و مردم در ارتباطاند. بنابراین واسطهها دربارۀ ایشان دو گونهاند:
اشخاصِ حقیقی؛ همان مؤمنانِ «ثقه» و موردِ اعتمادِ ائمه(ع).
ابزارهای مجازی مانند سایتِ رسمی، پالتاک، فیسبوک، توییتر که برای اعتماد به آنها نیز نصّ از سوی امام(ع)—از راهِ واسطۀ اوّل (شیوخِ مکتب)—به ما رسیده است.
با آنکه فضای مجازی واسطهای نوپدید در عصرِ تکنولوژی است و—الحمدللّه—باعثِ جهانیشدنِ دعوتِ حق شده، ملاکِ اعتبار همچنان همان است: اعتماد و نصِّ خودِ معصوم. پس برای اطمینان به واسطههای سید احمدالحسن(ع)—چه اشخاص، چه ابزارهای مجازی—نصِّ ایشان بر توثیقِ آن اشخاص و وسائط لازم است.
نصوصِ امام احمدالحسن(ع) بر شیوخِ مکتب
نصوصِ ایشان به طرقِ مختلف نقل شده است:
نصوصِ مندرج در کتب و بیانیههای سید(ع)
در مقدمۀ الإفحام لِمُکَذِّبِ رسولِ الإمام(ع) (تألیفِ شیخ ناظم عقیلی)، ضمنِ تأییدِ کتاب، شیخ ناظم عقیلی به «عالمِ فاضل» و «ولیِّ ناصح برای آلِ محمد(ع)» توصیف شده است.
در موارد متعدد، به کتبِ شیخ ناظم ارجاع داده و او را ثقه دانستهاند؛ مانند «خطبۀ نصیحتی به طلاب»، بیانِ حق و سداد از طریقِ علمِ اعداد و… .
در عقاید اسلام به چهل حدیثِ شیخ ناظم استناد کرده و همان اوصاف («عالمِ فاضل»، «ولیِّ ناصح») را آوردهاند.
در «بیانیۀ معروفِ مناظره»، مناظرۀ دستهٔ دوم و سوم از علما به عهدۀ شیخ ناظم گذاشته شده است.
در صفحۀ فیسبوکِ سید(ع) و نیز در همگام با بندۀ صالح، نصوصِ دیگری بر ثقه و مُمثِّل بودنِ شیخ ناظم و برخی شیوخِ مکتب آمده است.
نصوصِ شفاهیِ منقول توسط عمومِ مؤمنان
نقلهای فراوان و متواتر از قدماى مؤمنین دلالت دارد که شیوخِ مکتب، ثقه و موردِ اعتمادِ سید(ع) بودهاند؛ از روزِ نخست ملازمِ ایشان بوده و بیانیهها، کتب، اوامر و نواهی از طریقِ همین واسطهها به دیگران رسیده است. این تواتر—بهاعتبارِ کثرتِ ناقلانِ بینفع و عدمِ امکانِ تبانی—حُجّت است.شهادتِ مخالفان
اقرارهایی از سویِ مخالفان مبنی بر اینکه شیخ ناظم، دستِ راستِ سید(ع) و ثقهی ایشان است، نقل شده است.قرائنِ خارجیِ مستمر در طولِ دعوت
از جمله: تصریحِ مکرّر به ثقه بودنِ شیخ ناظم در نقلهای مؤمنان؛ معرفیِ او بهعنوانِ ثقهٔ سید(ع) در کتب و بیانیهها؛ نقشِ محوریِ او در پاسخهای روشنگرانه؛ پیشگامیاش در مناظرات؛ و اشتهارِ علمی او در میانِ خاص و عام. مجموعِ این قرائن، وثاقتِ او و دیگر مُمثّلینِ مکتبِ مبارک را تقویت میکند.
پاسخ به اشکالِ «دور»
ممکن است گفته شود: از کجا معلوم این کتب و بیانیهها از خودِ سید(ع) باشد، در حالیکه ناقل آنها سایتِ رسمی و صفحۀ فیسبوک است و اعتبارِ این دو نیز از طریقِ همین اشخاص اثبات میشود؟! این اشکالِ دور با ضمِّ ادلّه برطرف است:
نصوصِ مکتوب (کتب/بیانیهها) +
نصوصِ شفاهیِ متواتر از عموم مؤمنانِ قدیم +
شهادتِ مخالفان +
قرائنِ خارجیِ مستمر در سیرِ دعوت
مجموعاً به قطع و اطمینانِ عقلایی میانجامد و دور را دفع میکند—همانگونه که در عصرِ غیبتِ صغری، وثاقت و جلالتِ سفرا نزدِ راویان و شیعیان، اطمینان میآورد و حکایت از نصِّ معصوم داشت.
ابزارهای مجازیِ موردِ نص
ابزارهایی مانند سایتِ رسمی—که بسیاری از پرسشها از این طریق مطرح و در پاسخهای روشنگرانه گرد آمده است—و صفحۀ مبارکۀ فیسبوک و توییتر، بهعنوان واسطههای جدیدِ ارتباطی معرفی شده و نصِّ امام(ع) بر اعتبارِ آنها از طریقِ واسطۀ اوّل (شیوخِ مکتب) به ما رسیده است. بنابراین ملاکِ واحد در هر دو دسته (اشخاص/ابزار) جاری است: نصّ و اعتمادِ معصوم.
جمعبندی: راهِ اعتماد به واسطههای سید احمدالحسن(ع) دوگانه است—نصوصِ مکتوب و شفاهیِ معتبر—و با انضمامِ شهادات و قرائنِ خارجی، به یقینِ عقلایی میرسد.